Opiekunie, zanim przeczytasz poniższy artykuł, przypomnij sobie ostatnią sytuację, jaka stresowała Cię w Twojej codziennej pracy z seniorem. Zastanów się, w jaki sposób reagował Twój organizm. Czego doświadczałeś? Pomyśl, jakiego rodzaju sytuacje w pracy z seniorem są dla Ciebie źródłem stresu. Odpowiedź na te pytania pomoże Ci lepiej zrozumieć nasze wskazówki i zastosować je w Twoim życiu. 

Reakcja organizmu na stresujące zdarzenia jest indywidualna. Oznacza to, że konkretna sytuacja może być dla jednej osoby stresogenna, a u innej nie wywoła reakcji stresu. To właśnie jest źródłem różnorodnych opinii opiekunów na temat tego, co sprawia im trudność w pracy z podopiecznym. Dlatego też dwóch opiekunów – zmienników różnorodnie interpretuje sytuacje, których doświadczają u tego samego podopiecznego.

Na rodzaj i sposób reakcji wpływa konstrukcja psychologiczna człowieka, to w jaki sposób został ukształtowany w środowisku, w którym wzrastał, grupie społecznej, w której na co dzień funkcjonuje. Uwarunkowania genetyczne determinują zachowania zarówno opiekuna, jak i seniora w stresującym wydarzeniu. Masz więc prawo odczuwać stres. Pamiętaj, że stres towarzyszy również seniorowi, którym się opiekujesz.

Zanim stres odbierze ci radość

Sytuacje trudne i zaskakujące są wpisane w codzienność współpracy opiekuna z podopiecznym. Odczuwany w związku z tym poziom stresu, można w odpowiedni sposób obniżać. Stres jest bowiem pozytywnym motywatorem tylko wtedy, gdy jego poziom nie wpływa negatywnie na funkcjonowanie opiekuna i seniora. Jego nadmiar rodzi przykre dla organizmu konsekwencje, wśród których najczęstszymi są problemy z koncentracją, rozdrażnienie, wybuchy złości, problemy ze snem. Długotrwale utrzymujący się wysoki poziom stresu może prowadzić do zaburzeń w funkcjonowaniu mózgu, depresji i innych schorzeń psychiatrycznych. Utrzymujący się zbyt wysoki poziom stresu jest przyczyną utraty satysfakcji z pracy, braku poczucia sensu, niechęci do pracy z seniorem i w konsekwencji wypalenia zawodowego. Świadomość indywidualnych czynników stresogennych oraz umiejętne radzenie sobie ze stresorami jest kluczem do zachowania satysfakcji w pracy z seniorem.

Rozpoznaj źródła stresu

Zapobieganie sytuacji stresu w początkowej fazie współpracy jest trudne. Budowanie relacji pomiędzy opiekunem a seniorem w sposób naturalny może wiązać się z dużym poziomem stresu. Oswojenie go jest możliwe poprzez wprowadzenie kilku prostych praktyk.

Mając świadomość tego, jakie sytuacje, wydarzenia i zachowania rodzą w nas stres, starajmy się im zapobiegać. Obniżenie poziomu stresu jest możliwe poprzez ustalenie zasad współpracy z seniorem i jego rodziną po przybyciu opiekuna do miejsca pracy. Spotkanie z członkami rodziny daje bowiem niebywałą możliwość nie tylko nawiązania kontaktu z bliskimi podopiecznego, ale przede wszystkim pozwala nabyć wiedzę na temat przyzwyczajeń, zachowań, cech charakteru seniora, nad którym opiekę będzie sprawował opiekun. Swoistego rodzaju rozpoznanie miejsca pracy jest podstawą, która umożliwia ustalenie zasad współpracy, sprecyzowanie harmonogramu dnia, przełamanie obaw seniora i niepokojów opiekuna.

Budowanie komfortowych warunków pracy jest także możliwe dzięki ciągłemu nabywaniu wiedzy i doskonaleniu umiejętności sprawowania opieki. Opiekun świadomy swoich umiejętności budowanych na zdobytej i poszerzanej wiedzy, a także drogocennym doświadczeniu jest spokojniejszy, a poziom odczuwanego przez niego stresu jest niższy.

Połącz pracę z przyjemnością

Obniżanie poziomu stresu jest również możliwe poprzez wykonywanie aktywności fizycznej i intelektualnej. Zorganizowanie wspólnego czasu podczas pracy z seniorem w taki sposób, aby skutecznie łączyć zainteresowania opiekuna z satysfakcjonującymi dla seniora czynnościami, pozwoli nie tylko aktywnie spędzać czas z seniorem, ale i redukować poziom stresu. Częstym sposobem odpoczynku akceptowanym przez seniora i lubianym przez opiekuna są spacery, głośne czytanie książek, układanie puzzli. Towarzyszenie swoją obecnością seniorowi niweluje jego lęk przed często występującą samotnością i zaspakaja potrzeby emocjonalne seniora.

Praca opiekuna osób starszych, nierozerwalnie związana z koniecznością stałej obecności w życiu seniora, niejednokrotnie stwarza potrzebę zachowania dystansu psychologicznego. Umiejętne rozgraniczenie pracy zawodowej i życia prywatnego opiekuna pozwala mu na zachowanie równowagi psychicznej oraz łatwiejsze radzenie sobie z sytuacjami trudnymi.

Nadmierne obciążenie psychiczne i fizyczne opiekuna utrzymujące się przez długi okres czasu, obniża jego motywację do pracy z seniorem, wpływa na jakość kontaktów i satysfakcję z pracy. Odczuwanie zmęczenia psychicznego i fizycznego jest sygnałem od przeciążonego pracą organizmu. Stres, który towarzyszy opiekunowi, należy ograniczać. Jednym z najlepszych i najefektywniejszych sposobów redukowania stresu w tej sytuacji jest regularny odpoczynek.

Dbaj o samego siebie!

Spędzanie czasu w lubiany przez opiekuna sposób, pozwala nie tylko na zachowanie wspomnianego powyżej dystansu, oderwanie się od trudów pracy, ale przede wszystkim redukuje stres, co w konsekwencji poprawia funkcjonowanie organizmu, reguluje emocje. Opiekun, który nie odpoczywa naraża się na wzrost poziomu stresu, a w konsekwencji ryzyko wypalenia zawodowego.
Praca opiekuna osób starszych to przede wszystkim wymagająca praca psychiczna. Zadbanie o psychikę, której funkcjonowanie determinuje organizm i odczuwane przez opiekuna symptomy stresu jest jednym z podstawowych zadań opiekuna.

Od psychiki wszystko się zaczyna. To ona kieruje reakcjami emocjonalnymi, sposobem reagowania i odczuwania. Jak o to zadbać? Szukając odpowiedniej metody relaksacji. Tak jak wielu jest opiekunów, wielu seniorów tak wiele jest sposobów odreagowywania stresu. Powyżej wspomniano o tych, które z uwagi na specyfikę pracy z seniorem mogą być najbardziej satysfakcjonujące dla obu stron. Niemniej jednak należy pamiętać, że nie wyczerpują one wachlarza możliwości. To od opiekuna zależy, jaką metodę odpoczynku wybierze. Metoda ta, będzie tak indywidualna jak indywidualny jest sam opiekun. Nie ma złych, nieodpowiednich metod relaksacji. Nieodpowiednie jest jedynie zapominanie opiekuna o sobie samym poprzez zaniechanie odpoczynku.

Czujesz, że stres już dawno Cię przerósł? Obawiasz się, że już jesteś na dobrej drodze do wypalenia zawodowego? Skontaktuj się z nami dziś, 15 maja, w godz. 10.00 – 17.00 pod numerem telefonu 12 347 64 90.
Z okazji organizowanego przez naszą Akademię Dnia Opiekuna Osób Starszych uruchomiliśmy specjalnie dla Ciebie infolinię. Na Twój telefon czekają Iwona Przybyło, wieloletnia pielęgniarka i Katarzyna Ledniowska-Nowak, psycholog, które odpowiedzą na wszystkie Twoje pytania.

Więcej informacji znajdziesz tutaj.