Pierwsza pomoc w praktyce Opiekuna domowego: Oparzenia

Opieka nad seniorami to pełna wyzwań i odpowiedzialności codzienność, w której kluczową rolę odgrywa umiejętność szybkiego reagowania na niespodziewane sytuacje. W codziennej pracy Opiekuna pojawiają się momenty, które mogą wydawać się trudne do opanowania, zwłaszcza gdy w grę wchodzi zdrowie lub życie osoby starszej. Nagłe wypadki wymagają nie tylko opanowania, ale również wiedzy z zakresu pierwszej pomocy.  

W odpowiedzi na liczne pytania i wątpliwości związane z tym tematem, przygotowaliśmy serię artykułów, które pomogą zrozumieć, jak w praktyce opiekować się seniorami w sytuacjach kryzysowych. Na początek zajmiemy się jedną z najczęściej spotykanych sytuacji – oparzeniami. 

Oparzenie to jedno z najpowszechniejszych i jednocześnie najbardziej bolesnych urazów, które może dotknąć każdego z nas. Jest to uszkodzenie skóry lub błon śluzowych, które najczęściej jest wynikiem kontaktu z wysoką temperaturą (gorące płyny, przedmioty, ogień). Należy jednak pamiętać, że oparzenia mogą być także spowodowane przez inne czynniki, takie jak środki chemiczne, prąd elektryczny, czy czynniki radiacyjne. Niezależnie od przyczyny, oparzenia wymagają natychmiastowej reakcji, a ich skutki mogą być poważne, zwłaszcza gdy dojdzie do uszkodzenia głębszych warstw skóry. 

W zależności od stopnia uszkodzenia tkanek, oparzenia możemy podzielić na: 

  1. Oparzenia I stopnia, które dotyczą tylko powierzchownej warstwy skóry. Objawiają się one zaczerwienieniem, miejscowym przekrwieniem oraz bólem.  
  2. Oparzenia II stopnia sięgają głębszych warstw naskórka. Charakteryzują się wystąpieniem pęcherzy wypełnionych płynem, skóra jest zaczerwieniona, występuje ból.  
  3. Oparzenia III stopnia to takie, które obejmują całą grubość skóry, a uszkodzone tkanki przybierają zazwyczaj białą, a czasami czarną barwę. Zazwyczaj ból w oparzeniach III stopnia może być mniejszy lub całkowicie nieobecny, gdyż nerwy w obszarze oparzenia mogą ulegać zniszczeniu.  
  4. Oparzenia IV stopnia dotyczą nie tylko skóry, ale również głębszych struktur, takich jak mięśnie, ścięgna, a nawet kości. Objawiają się one zwęgleniem tkanek i stanowią bezpośrednie zagrożenie życia. Leczenie jest długotrwałe i najczęściej wymaga interwencji chirurgicznej. 

Pierwsza pomoc w oparzeniach: 

  1. Delikatnie usuń odzież z oparzonych miejsc, aby uniknąć dalszych uszkodzeń skóry. 
  2. Jak najszybciej zdejmij biżuterię z oparzonych kończyn – obrzęk, który może się pojawić, utrudni jej usunięcie później. 
  3. Schładzaj poparzoną skórę pod bieżącą, chłodną wodą przez co najmniej 10-15 minut, aby złagodzić ból i ograniczyć dalsze uszkodzenia tkanek. Pamiętaj: woda powinna być tylko kilka stopni chłodniejsza od temperatury skóry! 
  4. Jeżeli to konieczne, niezwłocznie wezwij karetkę. 

Jak nie zaszkodzić? Pamiętaj, aby nigdy nie przekłuwać pęcherzy powstałych na skutek oparzenia – ich naruszenie może prowadzić do groźnego zakażenia. Unikaj także usuwania tkanek martwiczych oraz ubrań, które przywarły do ciała, ponieważ takie działanie może spowodować dodatkowy ból i pogłębić uszkodzenia skóry. Ważne jest również, aby nie smarować miejsca oparzenia tłuszczem, kremami ani innymi substancjami – utrudnią one schłodzenie rany i mogą przyczynić się do pogłębienia urazu. 

Kiedy wezwać karetkę?  

  • Doszło do oparzenia dróg oddechowych, np. po wdychaniu gorącego dymu lub pary. 
  • Oparzenie II stopnia zajmuje dużą powierzchnię ciała. 
  • Wystąpiło oparzenie III stopnia, zwłaszcza u dzieci, osób starszych, z chorobami serca, cukrzycą lub problemami z nerkami. 
  • Oparzenia dotyczą twarzy, rąk, stóp, okolic narządów płciowych, krocza lub dużych stawów. 
  • Oparzenie jest wynikiem porażenia prądem elektrycznym. 
  • Oparzenie spowodowane jest przez środki chemiczne, szczególnie zasady. 

Podjęcie szybkiej i odpowiedniej pierwszej pomocy w przypadku oparzeń może mieć ogromne znaczenie dla zdrowia osoby poszkodowanej. Nawet proste działania, takie jak schłodzenie miejsca oparzenia zimną wodą, mogą zapobiec dalszym uszkodzeniom tkanek i złagodzić ból. Szybka reakcja, odpowiednia pierwsza pomoc oraz właściwe postępowanie mogą zadecydować o skutkach i powrocie do zdrowia osoby poszkodowanej. 

Co dalej? 

W dalszym etapie leczenia oparzeń kluczowe jest uzupełnianie utraconych płynów, łagodzenie bólu, oczyszczanie rany oraz stosowanie specjalistycznych opatrunków. U osób, które nie wymagają hospitalizacji, a u których doszło do uszkodzenia naskórka, najczęściej stosuje się opatrunki hydrożelowe. W przypadku głębszych uszkodzeń skóry szczególnie istotne jest zapobieganie zakażeniom rany. Pamiętaj, aby skonsultować się z lekarzem lub pielęgniarką, ponieważ zmiana opatrunków to czynność medyczna, która wymaga odpowiedniej wiedzy i staranności. 

Więcej zagadnień związanych z pierwszą pomocą omówimy na naszym webinarze, który odbędzie się już 21.11.2024. Podczas spotkania odpowiemy na Wasze pytania, rozwiejemy wszelkie wątpliwości i zmierzymy się z popularnymi mitami. Nie przegap tej okazji – zapisz się już dziś.