Mózg osoby cierpiącej na demencję jest niewydolny i wolniej przyswaja informacje, a czasami rejestruje tylko fragmenty. Chorzy postrzegają otoczenie inaczej niż osoby zdrowe, dlatego spotkanie kilku osób, nawet jeśli są to bliscy, może dla wszystkich okazać się trudne. Jak ułatwić rodzinne spotkanie i sprawić, by ten czas przebiegł w przyjemnej atmosferze?
Często po spotkaniu w gronie rodzinnym można odnieść wrażenie, że podopiecznemu wcale ono nie służy, a bliscy czują się po nim zmęczeni. Silne pobudzenie chorego po odwiedzinach jest jednak naturalną i często spotykaną reakcją w przebiegu demencji. Zaraz po wyjściu najbliższych u chorego możemy zaobserwować pobudzenie, nerwowość, pojawia się lęk i brak ochoty na sen. Nawet, gdy podopieczny zaśnie, często zaraz się budzi i krzyczy. Zdarza się, że opiekun zadaje sobie wtedy pytanie „Może lepiej byłoby, gdyby te spotkania nie odbywały się w tak licznym gronie?”.
Przyczyną takich reakcji chorego jest najczęściej nadmiar bodźców. Dlaczego? Wyobraźmy sobie, że nagle trafiamy do pociągu pełnego ludzi. Zewsząd docierają do nas różne dźwięki i zapachy – stukot kół na szynach, rozmowy pasażerów, woń perfum, jedzenia i papierosów. Ktoś pyta o godzinę, ktoś inny szarpie za nasz rękaw, a jeszcze ktoś prosi o pomoc przy umieszczeniu walizki na półce. Otrzymujemy zbyt wiele informacji jednocześnie i zaczynamy czuć dezorientację, chcemy być w innym miejscu, najlepiej dojechać już do celu i w spokoju odetchnąć. Na podobnej zasadzie funkcjonuje podopieczny z demencją, kiedy odwiedzają go bliscy – pamiętajmy przy tym, że jego mózg jest niewydolny i chory nie może powiedzieć nam wprost, co mu doskwiera.
Jak możecie mi pomóc?
Jako opiekun możesz zaproponować rodzinie inną formę odwiedzin. Jeśli krewni koniecznie chcą spotykać się z chorym seniorem w większej grupie, dobrym pomysłem jest umieszczenie go w dobrze znanym mu pokoju i zorganizowanie wizyt bliskich kolejno w parach lub pojedynczo, podczas gdy reszta rodziny czeka razem w salonie. Dzięki temu podopieczny nie doświadczy nieprzyjemnego nadmiaru bodźców i będzie czuć się komfortowo. Przed decyzją o zmianie przebiegu wizyt warto porozmawiać o tym z rodziną i wyjaśnić, skąd ten pomysł. Bliscy z pewnością zrozumieją, czemu służy zmiana, a czas spędzony w oczekiwaniu na swoją kolej mogą spędzić w przyjemnej atmosferze, przy kawie i ciastku – bez zbędnych nerwów i lęku o to, jak tym razem przebiegnie wizyta.
Jak należy komunikować się z chorym podczas spotkania?
- Nie oczekuj, że podopieczny będzie zawsze reagował jak zdrowy człowiek, np. odpowie na każde Twoje pytanie. Bądź przygotowany na nietypowe zachowania i naucz się je akceptować.
- Nie zwracaj się do chorego jak do małego dziecka – bądź spokojny i subtelny, ale nie infantylny.
- Nigdy nie podnoś głosu i pod żadnym pozorem nie krzycz na seniora.
- Trzymaj silne emocje na wodzy, nie wyrażaj złości i zniecierpliwienia – możesz się tak czuć, ale staraj się nie okazywać tych emocji swoją mimiką czy zachowaniem w obecności chorego.
- Unikaj skomplikowanych komunikatów, wielokrotnie złożonych zdań i następujących jedno po drugim pytań.
- Bądź wyrozumiały i cierpliwy, ponieważ chory nie postępuje świadomie.
- Niech Twoje ciało okazuje podopiecznemu pozytywne emocje: sympatię i troskę.
- Chcąc nawiązać bezpośredni kontakt z chorym zwracaj się do niego twarzą w twarz i ogranicz bodźce dookoła, takie jak dźwięki dochodzące z radia czy telewizora.
- Możesz pozwolić sobie na łagodny dotyk, np. pogłaskanie po dłoni lub trzymanie za ramię.
- Przed odwiedzinami rodziny kilkakrotnie przypomnij podopiecznemu, że odbędzie się spotkanie – przypomnij imiona bliskich i cel wizyty.
To nie ja, to choroba
Nieprzyjemne zachowania w demencji wynikają z funkcjonowania mózgu chorego, a nie z jego świadomych decyzji. W praktyce oznacza to, że nasz podopieczny nie ma kontroli nad swoim zachowaniem – jego reakcje wynikają nie ze złośliwości tylko z niezaspokojonej potrzeby bezpieczeństwa. Warto o tym pamiętać, gdy doświadczamy bolesnych sytuacji w trakcie rodzinnych spotkań i stosować się do sprawdzonych metod, które skutecznie złagodzą napięcia w trakcie wizyt.
Spodobał Ci się ten tekst? Więcej podobnych informacji znajdziesz na aterima-med.pl
