Upadki i urazy są częstym zagrożeniem dla osób starszych, a ich konsekwencje mogą być poważne, prowadząc do złamań, które zagrażają zdrowiu i mobilności seniorów. Dlatego znajomość zasad pierwszej pomocy przy złamaniach jest niezwykle istotna w pracy każdego opiekuna domowego. W kontynuacji naszego cyklu artykułów o pierwszej pomocy skupimy się na tym, jak postępować w przypadku podejrzenia złamania, jakie są pierwsze objawy oraz jakie kroki należy podjąć, aby zapewnić osobie poszkodowanej jak największy komfort i bezpieczeństwo.  

Jeśli chcesz pogłębić swoją wiedzę na temat udzielania pierwszej pomocy, zachęcamy do przeczytania naszego poprzedniego artykułu z cyklu, który szczegółowo omawia podstawowe zasady pierwszej pomocy w oparzeniach. Znajdziesz tam cenne wskazówki jak radzić sobie w codziennej pracy opiekuna domowego. Sprawdź artykuł, klikając tutaj [link]. 

Umiejętne działanie w sytuacjach upadku u seniorów nie tylko minimalizuje ból, ale także może zapobiec dalszym powikłaniom, co jest kluczowe w opiece nad osobami starszymi. 

Wraz z wiekiem i postępującym osłabieniem mobilności rośnie ryzyko upadków, które stają się coraz częstszym i bardziej niebezpiecznym problemem u osób starszych. W porównaniu do osób młodszych, urazy te mają zazwyczaj poważniejsze konsekwencje, co jest związane z osłabieniem kości, występowaniem osteoporozy, wolniejszym czasem reakcji oraz mniejszą siłą mięśniową. Najczęściej dochodzi do urazów tzw. “z wysokości własnej” – potknięcia, poślizgnięcia czy upadki w wyniku omdlenia są powszechne w tej grupie wiekowej. Równie częste są upadki z łóżka, które mogą prowadzić do złamań i długotrwałych problemów zdrowotnych.  

Czym jest złamanie? 

Złamanie to uszkodzenie ciągłości kości. Często mylone jest ze zwichnięciem, które polega na przemieszczeniu kości w obrębie stawu. W niektórych sytuacjach obie sytuacje mogą wystąpić jednocześnie.  

Najczęstsze następstwa upadków u Seniorów obejmują złamanie szyjki kości udowej, złamania w obrębie przedramion, uraz głowy oraz uszkodzenia w obrębie kręgosłupa. 

Co zrobić po upadku osoby starszej: 

1. Sprawdź stan seniora: Podejdź do seniora i upewnij się, że jest przytomny i w normalnym kontakcie. Zapytaj, jak się czuje, czy pamięta, co się stało, i czy odczuwa ból. 

1. Oceń widoczne obrażenia: 

• Krwawienie: Sprawdź, czy na ciele nie ma otwartych ran lub krwawienia. 

• Zniekształcenie kończyn: Oceń, czy kończyny nie są nienaturalnie zniekształcone, co może świadczyć o złamaniu. 

• Ból: Zapytaj seniora, czy odczuwa ból, i poproś, aby wskazał bolące miejsce. 

• Ograniczona ruchomość: Zwróć uwagę, czy senior ma trudności z poruszaniem się, podnoszeniem kończyn lub czy któraś z nich wydaje się sztywna. 

1. Wezwij pomoc medyczną: Jeśli cokolwiek Cię zaniepokoi — senior skarży się na silny ból, widzisz zniekształcenie kończyny, krwawienie lub ograniczoną ruchomość — natychmiast wezwij karetkę pogotowia. 

1. Pomóż wstać, jeśli nie ma podejrzenia poważnych urazów: W przypadku, gdy nie podejrzewasz złamania ani poważnych obrażeń: 

• Powoli i ostrożnie pomóż seniorowi wstać, używając technik bezpiecznego podnoszenia. 

• Możesz skorzystać z pomocy stabilnych krzeseł – jeden umieść przed seniorem, a drugi za nim. Senior może oprzeć się na przednim krześle i stopniowo wstawać, podczas gdy Ty asekurujesz go od tyłu. 

• Ważne jest, aby zachować spokój i działać powoli, bez nadmiernego obciążania ciała seniora. 

• Staraj się jak najbardziej ograniczyć ruch w kończynie po urazie – w przypadku złamania zadbaj o ustabilizowanie dwóch sąsiednich stawów. 

• Zatamuj krwotok – użyj do tego najlepiej kompresów z gazy i zastosuj miejscowy ucisk. 

1. Obserwuj stan seniora po upadku: Nawet jeśli senior czuje się dobrze, monitoruj jego stan przez kolejne godziny i dni. Zwróć uwagę na oznaki bólu, trudności w poruszaniu się, zawroty głowy lub inne niepokojące objawy, które mogą wymagać konsultacji z lekarzem. 

Aby w pełni zadbać o bezpieczeństwo seniora oraz zapewnić mu długie życie w zdrowiu i dobrej sprawności, kluczowe jest zapobieganie urazom i natychmiastowe przygotowanie odpowiednich warunków w domu. Zabezpieczenie przestrzeni, wybór odpowiedniego sprzętu pomocniczego i regularne monitorowanie stanu zdrowia seniora to działania, które mogą znacząco wpłynąć na jego codzienny komfort i bezpieczeństwo. Pamiętajmy, że lepiej jest zapobiegać niż leczyć — odpowiednie przygotowanie może uchronić seniora przed poważnymi konsekwencjami upadków i pozwolić mu cieszyć się aktywnym, pełnym życiem. 

Jak zapobiegać upadkom osób starszych: 

1. Wybór odpowiedniego obuwia: Zapewnij seniorowi wygodne buty z antypoślizgową podeszwą, które dobrze trzymają stopę i minimalizują ryzyko poślizgnięcia się. 

1. Usuń małe dywaniki i chodniki: Zrezygnuj z luźnych dywaników, które mogą się zwijać i stanowić zagrożenie dla osób starszych. Jeśli są konieczne, użyj mat antypoślizgowych. 

1. Zorganizuj przestrzeń domową: Dostosuj rozmieszczenie mebli, aby zapewnić swobodny dostęp do najczęściej używanych miejsc, takich jak łóżko, toaleta czy kuchnia. Usuń zbędne przedmioty, które mogą stanowić przeszkodę. 

1. Zainstaluj odpowiednie oświetlenie: Upewnij się, że wszystkie pomieszczenia są dobrze oświetlone, zwłaszcza korytarze, schody i miejsca, gdzie senior najczęściej przebywa. 

1. Zapewnij sprzęt pomocniczy: W zależności od stanu zdrowia seniora, warto zaopatrzyć go w laskę, rollator, balkonik lub inny sprzęt ułatwiający poruszanie się i zapewniający stabilizację. 

1. Zamontuj uchwyty i poręcze: W kluczowych miejscach, takich jak łazienka, schody czy przy łóżku, warto zamontować uchwyty, które pomogą seniorowi w bezpiecznym wstawaniu i przemieszczaniu się. 

1. Zadbaj o codzienną aktywność fizyczną: Regularne ćwiczenia wzmacniają mięśnie, poprawiają równowagę i koordynację, co pomaga w zapobieganiu upadkom. 

1. Unikaj śliskich powierzchni: Zadbaj, aby podłogi były suche i czyste, zwłaszcza w łazience i kuchni, gdzie istnieje ryzyko poślizgnięcia. 

1. Zorganizuj pomoc w trudniejszych czynnościach: Pomagaj seniorowi w takich czynnościach jak wchodzenie po schodach, mycie czy wstawanie z łóżka, jeśli jego mobilność jest ograniczona. Asystuj i zapewniaj poczucie bezpieczeństwa. 

1. Zwróć uwagę na stan zdrowia i leki: Regularnie kontroluj stan zdrowia seniora. Możliwe, że konieczna jest konsultacji z lekarzem przyjmowanych leków, które mogą wpływać na równowagę lub powodować zawroty głowy. 

Po więcej odpowiedzi i praktycznych wskazówek dotyczących pierwszej pomocy w przypadku upadków i innych urazów zapraszamy do naszego listopadowego webinaru. Podczas spotkania dowiesz się, jak skutecznie reagować w sytuacjach kryzysowych, poznasz techniki pomocy osobom starszym i otrzymasz cenne porady od ekspertów. Nie czekaj — zapisz się już dziś, klikając tutaj[link], i bądź lepiej przygotowany na każdą sytuację!